چسب چوب و کاربرد انواع آن {جلسه بیست و سوم}

مقدمه

چسب ها یکی از پرکاربردترین موارد مورد استفاده در انواع کارها می باشند که می بایست به طور کامل آنها را شناخت. شناخت کافی از انواع چسب باعث می شود که بتوانید هنگام کار با آنها به آسانی قطعات را به هم بچسبانید و یا اینکه چسب مناسبی را برای هر کار انتخاب کنید تا هنگام کار با قطعات به هم چسبانده شده با مشکل برخورد نکنید. در بسیاری از موارد لازم است چسب چوب به اندازه ای قوی باشد که بعد از خشک شدن چسب چوب اگر قصد جدا کردن دو قطعه چوب را دارید چوب بشکند نه اینکه چسب از هم جدا شود.

قبل از انتخاب چسب می بایست به نوع کاربرد آن و انتظارات مورد نظر از آن چسب را مشخص کنید. در زیر نمونه ای از آنها را ذکر می کنیم:

1. سمی بودن یا نبودن
2. ضد آب و رطوبت
3. حلالیت در آب
4. تحمل دماهای بالا
5. تحمل دماهای پایین
6. مقاوم به سایش
7. مقاوم به تحمل بارهای ثابت
8. مقاوم به آب شور
9. قابلیت کار در محیطهای بیرون و زیر نور آفتاب
10. شفاف یا کدر بودن رنگ و یا هر رنگ مورد نظر
11. قابلیت رنگ پذیری

در ادامه به انواع چسب چوب و موارد کاربرد هر کدام اشاره می کنیم.

چسب چوب PVA

پرکاربردترین گروه از چسب ها بر پایه Polyvinyl acetate یا پلی وینیل استات ساخته می شوند که به رنگ سفید می باشند. این چسب غیر سمی می باشد و کار کردن با آنها آسان است همچنین در برابر بارهای ثابت(Constant Load) دچار خزش می شوند. قابلیت حل شدن در آب و تعدادی از رنگ ها را داراست. به صورت پایه حلال و پایه آب موجود می باشند.

چسب اپوکسی

چسب اپوکسی از چسب های رایج و کاربردی در انواع کارها می باشد که از خواص آن می توان مقاوم در برابر ضربه و مواد شیمیایی نام برد. این نوع چسب خاصیت چسبندگی بالایی دارد و در برابر انواع شرایط آب و هوایی و انواع حلال ها مقاومت بسیار خوبی دارد. در انواع کارگاه های مکانیکی، سالن های ورزشی و صنایع هواپیماسازی از این نوع چسب استفاده می شود.

این چسب به صورت دو جزئی عرضه می شود.

چسب پلی اورتان

چسب پلی اورتان یا Polyurethane که با نام های تجاری Gorilla Glue یا Excel نیز شناخته می شود علاوه بر اینکه به خوبی چوب ها را به هم می چسباند می تواند فلزات، پلاستیک، شیشه و لاستیک را هم به خوبی بچسباند. این نوع چسب در برابر ضربه و انواع مواد شیمیایی مقاومت بسیار بالایی دارد و برای فضاهای داخلی و بیرونی مناسب می باشد.

چسب اوره فرمالدئید

چسب اوره فرمالدئید از ارزان ترین چسب ها می باشد. این چسب مقاومت مناسبی در برابر عوامل میکروارگانیسم و بیولوژیکی همانند قارچ ها و حشرات می باشد به همین دلیل در صنایع مبلمان کاربرد دارد(ارزان و مقاوم به حملات بیولوژیکی) ولی در برابر رطوبت مقاومت مناسبی ندارد ضمن اینکه در برابر اسیدهای قوی و حلال های قوی هم مقاومت خود را از دست می دهد.

نکته: چسب اوره فرمالدئید سرطان زا می باشد و به صورت مایع و پودر در دسترس می باشد.

چسب فنل فرمالدئید

چسب فنل فرمالدئید یا Phenol phormaldehyde به صورت مایع و پودر عرضه می شود که کاربردش بیشتر در بین تخته های چندلایه و خرده چوب هاست. مقاومت خوبی در برابر حرارت و فشار دارد ولی در برابر اسیدهای قوی دوام کافی ندارد.

نکته: به دلیل دارا بودن ترکیبات فرمالدئید سرطان زا می باشد. لازم به ذکر است که ترکیبات فرمالدئید در هر محصولی باعث سرطان زا شدن آن می شوند ضمن اینکه در تعدادی از رژلب ها نیز این ترکیبات یافت می شوند که لازم است قبل از خرید به ترکیبات آن دقت کنید.

چسب رزورسینول فرمالدئید

یکی از بادوام ترین و قویترین چسب های چوب می باشد. این چسب در ابتدا به وفور در صنعت هوانوردری استفاده می شد ولی به دلیل سمی بودن جای خود را به چسب های اپوکسی داد. رنگ آن بنفش متمایل به تیره می باشد.

چسب کازئین

چسب کازئین از جمله چسب های قوی می باشد که در ابتدا در صنایع هوانوردی زیاد استفاده می شد ولی به دلیل حساس بودن به باکتری ها جای خود را به چسب های دیگر داد. کاربرد آن در صنایع مبلمان و الوار و تخته هاست.

چسب حیوانی

چسب حیوانی یا Animal Glue از قدیمی ترین چسب ها برای صنایع چوب بود. این چسب از کلاژن حیوانی موجود در پوست ساخته می شود و غیرسمی است. مقاومت کمی در برابر رطوبت دارد. از این چسب در حال حاضر در سازهای موسیقی استفاده می شود. 

چسب سیانوآکریلات

سیانوآکریلات یا Cyanoacrylate نامی کلی برای گروهی از چسب ها می باشد که برای کاربردهای کوچک و تعمیرات کوچک به کار برده می شود. معروفترین نوع سیانوآکریلات چسب 123 می باشد که در ایران به وفور استفاده می شود و بسیار سریع دو قطعه را به هم می چسباند. ابتدا چسب را روی یک طرف می زنیم و اسپری را به طرف دیگر زده و این دو را به هم می چسبانیم. این چسب برای انواع فلزات و پلاستیک و لاستیک و … استفاده می شود و کاربرد عمومی دارد.

نکات مهم:

1. از چسب چوب برای چسباندن چوب و فلز در کنار هم استفاده نکنید.
2. زمان چسبیدن چسب چوب طولانی است بنابراین فرصت کافی برای چسبیدن را به دو قطعه بدهید.
3. چسب چوب فاسد حالت ژله ای دارد و روی آن آب می افتد. ضمن اینکه بسیاری از چسب های نامناسب و فاسد هنگام بیرون امدن از بطری حالتی همانند شکل زیر را دارند.

این جلسه نیز به پایان رسید. برای دسترسی به جلسه قبل می توانید از لینک زیر استفاده کیند:

1. مترلیزری چیست؟

براى اطلاع از مطالبى كه در آينده منتشر مى شوند و يا مطالبى كه صرفا در كانال منتشر مى شوند مى توانيد ما را در کانال تلگرام و یا اینستاگراممون دنبال کنید.