آموزش توابع در زبان C – بخش اول { تابع چیست و چه کاربردی دارد؟ }

مقدمه

با سلام خدمت همه شما دوستان. در ادامه مجموعه آموزش های وبسایت در این جلسه قصد داریم در مورد توابع صحبت کنیم. ابتدا انواع توابع در زبان C رو معرفی میکنیم و همچنین میگیم که چرا باید توابع در زبان C تعریف بشن. البته علاوه بر این جلسه چند جلسه دیگه هم در مورد تابع صحبت خواهیم کرد و خیلی دقیقتر اون رو بررسی میکنیم. در این جلسه بیشتر به کلیات یک تابع میپردازیم. مثل همیشه مستقیم میریم سر اصل مطلب.

تابع چیست؟

یک تابع ، یک بلوک کد است که کار مشخصی را انجام میدهد.

مثلا فرض کنید یک برنامه برای کارهای گرافیکی داریم و میخوایم یک دایره با شعاع مشخص رسم کنه و اون رو رنگ آمیزی کنه. در این صورت ما دو تا تابع رو میتونیم در این برنامه تعریف کنیم:

• تابعی برای رسم یک دایره
• تابعی برای رنگ آمیزی یک دایره

با استفاده از تابع ما میتونیم برنامه های پیچیده تر رو بخش های کوچیکتر تقسیم کنیم. در این صورت فهم برنامه هم خیلی راحتتر میشه.

انواع توابع در زبان C :

دو نوع تابع در زبان C وجود داره.

• توابع کتابخانه ای استاندارد(Standard library functions)
• توابع تعریف شده توسط کاربر(User defined functions)

ما در زیر قصد داریم یه خورده دقیق تر این دو نوع تابع رو بررسی کنیم.

آشنایی با توابع کتابخانه ای استاندارد (Standard library functions) :

توابع کتابخانه ای استاندارد در زبان C وجود دارند تا یک سری وظایف و عملیات ها رو انجام بدن. مثلا محاسبات ریاضی یا پردازش های ورودی و خروجی و یا کار با رشته ها.

این توابع در فایل هدر برنامه تعریف شده اند. وقتی که یک فایل header رو به ابتدای برنامه include میکنیم ، از توابع مربوط به اون فایل هدر میتونیم استفاده کنیم.

به عنوان مثال ، تابع ()printf یک تابع کتابخانه ای استاندارد هست که یک متن یا عبارت رو در خروجی به ما نمایش میده. این تابع در فایل هدر “stdio.h” تعریف شده است.

البته این هدر فایل فقط به همین یک تابع محدود نمیشه و توابعی مثل ()scanf  و ()fprintf  و ()getchar هم جزو توابع این هدر فایل هستند و شما با include کردن این هدر فایل ، قادر به دسترسی به همه این توابع هستنید.

ما در مورد توابع کتابخانه ای استاندارد در آینده بیشتر صحبت خواهیم کرد.

توابع تعریف شده توسط کاربر:

زبان C به کاربر این اجازه رو میده که یک سری توابع رو برای خودش تعریف کنه و به این چنین توابعی میگن “user defined function”  یا “توابع تعریف شده توسط کاربر” .  بسته به این که برنامه شما چقدر پیچیده باشه ، میتونید از توابع متعددی استفاده کنید.

توابعی که توسط کاربران ایجاد میشود ، چگونه کار میکند؟

در کد زیر ، نحوه استفاده از یک تابع ، به صورت کلی آورده شده است :

همونطور که میدونید ، اجرای یک کد در زبان C از تابع main شروع میشه. سپس کامپایلر برنامه رو خط به خط اجرا میکنه تا وقتی که به تابعی که ما ساختیم ( در اینجا تابع ()functionName ) سپس کنترل برنامه یک پرس میکنه و میره تابعی که ما نوشتیم رو اجرا میکنه. یعنی میره به خط () void functionName  و کدهای موجود در این تابع رو اجرا میکنه. پس از این که کدهای موجود در اون تابع تمام شد ، کنترل برنامه اجرای کدهای موجود در تابع main رو از سر میگیره. شکل زیر گویای همه چیز هست:

توجه داشته باشید که نام یک تابع حتما باید یک نام واحد باشه و در بخش های مختلف برنامه برای فراخوانی تابع ، از همون نام استفاده بشه. ( وقتی در وسط های تابع main ( و بقیه توابع) ، نام یک تابع را مینویسیم و میخواهیم که کدهای موجود در آن تابع اجرا شود ، به این کار اصطلاحا فراخوانی تابع گفته میشود. )

مزایای استفاده از توابع:

• آسان شده فهم برنامه و دیباگ آن
• کدها قابلیت استفاده مجدد دارند و میتوان از آنها در سایر برنامه ها هم استفاده کرد.
• یک پروژه بزرگ به بخش های کوچکتری تقسیم می شود. از این رو یک پروژه بزرگ میتونه بین چندین برنامه نویس تقسیم بشه.

خوب دوستان. به پایان این جلسه رسیدیم.در جلسه بعد توضیح میدیم که چگونه میتونیم یک تابع ساده رو در زبان C بسازیم و یه خورده اونها رو دقیق تر بررسی میکنیم مثل همیشه میتونید ما رو در تلگرام و یا اینستاگرام دنبال کنید: