معرفی رگولاتورها و کاربرد آنها و بررسی رگولاتور 7805

مقدمه

در این جلسه قصد داریم به معرفی قطعه پرکاربرد رگولاتور بپردازیم و با این رو به صورت کامل آشنا شویم و کاربردهایش رو با یکدگیر بشناسیم.
در صورتی که دوست دارید  دیگر جلسات دوره مفهومی و پایه ای الکترونیک ، را مطالعه کنید میتوانید از این لینک استفاده کنید: 

دوست عزیز ، خواندن این جلسه بدون انجام تمرینات آن و گام به گام پیش رفتن با درس تاثیر چندانی ندارد. لطفا همین الان یک قلم و کاغذ بردارید و گام به گام با محاسبات و مراحل این جلسه پیش بروید تا خودتان به درک عمیقی از این مطالب برسید و یک بار برای همیشه بتوانید الکترونیک را خوب یاد بگیرید و مدارها را دقیق تحلیل کنید.

رگولاتور چیست و چه کاربردی دارد؟

کلمه رگولاتور(regulator)  برگرفته از فعل regulate به معنای تنظیم کردن هست.و خود واژه رگولاتور یعنی تنظیم کننده.

اول از همه بگم هر جا در متن میگیم رگولاتور منظورمون رگولاتور ولتاژه(چون رگولاتور یه مفهوم کلی هست)حالا اینجا برای ما رگولاتور ولتاژ رو تنظیم میکنه.برای ما خیلی مهمه که در خروجیمون یه ولتاژ ثابت داشته باشیم که نوسانی نداشته باشه تا به المان های مدارمون آسیبی نرسه. یعنی شما به رگولاتور یه ولتاژ ورودی میدید و رگولاتور هم به شما یه ولتاژ خروجی ثابت و پایدار میده.

آموزش رگولاتور در الکترونیک

مزایای رگولاتورها

رگولاتور ها دو تا مزیت خیلی مهم دارند:

مزیت اول : 

مزیت اول خروجی ثابت و پایدار است. ما با رگولاتورها یک خروجی پایدار داریم. این موضوع بسیا ساده و البته بسیار مهم است. گاهی اوقات آیسی ها و سنسورهایی وجود دارد که با 0.5 ولتاژ اختلاف نیز ممکن است بسوزند. به همین علت حضور یک رگولاتور بسیار حیاتی است. 

  مزیت دوم: 

برای یک مدار که بخش هایی مختلف با ولتاژهایی مختلف نیاز دارد ، نیازی به استفاده از باتری های مختلف نیست. اگر یک مدار داریم که میکروکنترل با 5 و سنسور با 3.3 و موتور با 12 کار میکند ، کافی است برای هر کدام از این موارد یک رگولاتور قرار دهیم و نیازی نیست هر کدام منبع تغذیه ای جداگانه داشته باشند. 

مزیت رگولاتورها در مدارهای الکتریکی

دسته بندی انواع رگولاتورها

رگولاتورها به دو دسته زیر تقسیم می شوند:

1- رگولاتور با خروجی ثابت : که خروجی آنها همواره مقداری ثابت می باشد. 

2-رگولاتور با خروجی متغیر : میتوانند با توجه به مدار جانبی خروجی متفاوتی داشته باشند. مثلا مقاومت 10 کیلو و خازن 100 نانو یک خروجی دارد و مقاومت 2.2 کیلو و خازن 10 پیکو یک خروجی دیگر دارد. 

در ادامه سعی میکنیم رگولاتورهای سری 78 را که سری مهمی هستند ، مورد بررسی قرار می دهیم. 
برای آشنایی بییشتر روی جدول زیر رگولاتورهای سری مثبت(از سری 78) رو به همراه ولتاژ خروجی و مینییمم ولتاژ ورودی روی یه جدول آوردیم:

جدول رگولاتورها

دو نکته مهم در مورد رگولاتورها وجود دارد که خالی از لطف نیست آنها را در آنجا بررسی کنیم : 

 ولتاژ خروجی رگولاتورهای این سری(سری 78) از روی دو رقتم آخر معلوم میشه یعنی به عنوان مثال رگولاتور 7824 ولتاژ خروجی اش 24 ولته یا 7812 ولتاژ خروجیش 12 ولته.یعنی به طور کلی رگولاتور 78XX ولتاژ خروجیش هست XX

 سری 78 سری هست که ولتاژ خروجیش مثبت و ثابته و در مقابل اون سری 79 سری هست که ولتاژ خروجیش منفی هست و ثابت.یعنی مثلا ولتاژ خروجی رگولاتور 7905 میشه منفی 5 ولت.یعنی به طور کلی خروجی 79XX میشه منفی XX

 

معرفی رگولاتور 7805

ولتاژ خروجی این رگولاتور مثبت 5 ولت هستحالا این که چرا اینقدر مشهوره داستانش فرق داره. علت شهرت این رگولاتور این است که  اکثر مداراتی که ما باهاشون کار میکنیم با 5 ولت ثابت کار میکنند. قطعاتی مثل میکروکنترلرها و سنسورها و … از این نمونه هستند. 

این رگولاتور 3 تا پایه داره.  که پایه هاش به صورت زیره :

پایه های رگولاتور 7805

پایه اول ورودی هست پایه دوم باید به زمین وصل شود. و پایه سوم نیز هم که ولتاژ خروجی است. نکته ای که اینجا وجود دارد اینه که حداکثر جریان خروجی این رگولاتور 0.5 آمپر است و اگه شما بیشتر از آن جریان بکشید ممکن است رگولاتور بسوزد. اما اگر بخواهیم جریان بیشتری بکشیم باید چکار کنیم ؟ 

چند راه وجود دارد:

اول این که میتوانید به جای این رگولاتور از رگولاتورهای دیگر استفاده کنید که جریان خروجی بیشتری به شما میدهند. مثل LM2576 (البته این رگولاتور یک رگولاتور جریان متغیر است.)

 دوم این که از رگولاتور قابلمه ای همان سری استفاده کنید..رگولاتور قابلمه ای یک رگولاتور هست که در شکل زیر آورده شده است و جریان خروجی آن 3 آمپر است.

رگولاتور قابلمه ای

تنها نکته ای که درمورد این رگولاتور وجود داره اینه که بدنه آن باید به زمین وصل شود که میتونید از همان دو تا سوراخی که برای پیچ کردن استفاده میشود ، استفاده کنید و با پیچ آن رو به زمین وصل کنید.

دوست عزیز به پایان این جلسه رسیدیم. اگر مایل هستید، با الکترونیک و قطعات الکترونیک با زبان ساده اما دقیق و یک بار برای همیشه آشنا شوید، میتوانید از لینک زیر استفاده کنید:

دوره آموزشی الکترونیک به زبان ساده

مثل همیشه میتوانید ما را در تلگرام و یا اینستاگرام دنبال کنید. 

اشتراک گذاری:
مطالب زیر را حتما بخوانید

134 دیدگاه

به گفتگوی ما بپیوندید و دیدگاه خود را با ما در میان بگذارید.

  • ﺳﻼﻡ ﻳﻪ ﺳﻮاﻝ ﺩاﺷﺘﻢ ﻣﻦ ﻣﻴﺨﻭاﻡ ﻳﻪ ﻟﻴﺰﺭ ﺣﺮاﺭﺗﻲ ﺩﺭﺳﺖ ﻛﻨم ﺑﺎ ﺑﺎﺗﺮﻱ ﻗﻠﻤﻲ ﻭﻗﺘﻲ ﺭﻭﺷﻨﺶ ﻣﻴﻜﻨﻢ ﺑﻌﺪ اﺯ ﻳﻚ ﻳﺎ ﺩﻭ ﺩﻗﻴﻘﻪﻛﺎﺭ ﻛﺮﺩﻥ ﺣﺮاﺭﺗﺶ ﻛﻢ ﻣﻴﺸﻪ ﺑﻌﺪ ﻣﺘﻮﺟﻪ ﺷﺪﻡ ﺑﺮاﻱ ﺿﻌﻴﻒ ﺷﺪﻥ ﺑﺎﺗﺮﻱ ﻫﺴت.اﻻﻥ ﻫﻢ ﻣﻴﺨﻮاﻡ ﻳﻚ ﺑﺎﺗﺮﻱ ﻟﻴﺘﻴﻮﻡ ﻳﻮﻥ 3.7ﻭﻟﺖ و 2200 ﻣﻴﻠﻲ اﻣﭙﺮ ﺑﺮاﺵ ﺑﺰاﺭﻡ ﻭﻟﻲ اﮔﻪ ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ اﻳﻦ ﺑﺎﺗﺮﻱ ﺭﻭ ﻭﺻﻞ ﻛﻨﻢ ﺩﻳﻮﺩ ﻟﻴﺰﺭ ﻣﻴﺴﻮﺯﻩ.ﻣﻴﺨﻮاﺳﺘﻢ ﻛﻤﻚ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ ﺑﺘﻮﻧﻢ ﺑﺎ ﻳﻚ ﻣﺪاﺭ ﺑﺮﻕ اﻳﻦ ﺑﺎﺗﺮﻱ ﺭﻭ ﺑﻪ 3 ﻭﻟﺖ و اﻣﭙﺮﺵ ﺭﻭ ﺑﻪ 200 ﻣﻴﻠﻲ اﻣﭙﺮ ﺑﺮﺳﻮﻧﻢ ﺗﺎ ﺩﻳﺮ ﺗﺮ ﺑﺎﺗﺮﻱ ﺧﺎﻟﻲ ﺑﺸﻪ ﻣﻤﻨﻮﻥ ﻣﻴﺸﻢ ﻛﻤﻚ ﻛﻨﻴﺪ!!!!

    • با سلام و درود. برای این کار میتوانید از رگولاتورهای سوییچینگ استفاده کنید تا ولتاژ خود را دقیقا بر روی 3 ولت تنظیم کنید. نمونه ای از رگولاتورهای معروف سویچینگ LM317 است. این رگولاتور و مدار مربوط به آن در شکل زیر آورده شده است :

      فرمول مربوط به این رگولاتور نیز در زیر آورده شده است :

      همانطور که مشاهده میکنید تا قرار دادن مقاومت های R1 و R2 میتوانید به سادگی خروجی خود را بر روی 3 ولت تنظیم کنید.
      موفق باشید.

  • سلام.خسته نباشید

    واقعا کامنت هارو که دیدم از پاسخ های کامل شما لذت بردم ممنون از وقتی که میذارید

    یه سوال داشتم اگر من بخواهم از یک باتری با خروجیه 10 ولت یک سنسور که 1.7 ولت لازم داره رو تامین کنم باید چه کنم؟

    داخل این رگولاتور هایی ک گزاشتین کمترین خروجی 5 ولته

    خیلی ممنون

    • با سلام و درود بر شما. برای این کار شما دو تا کار میتونید انجام بدید:
      1- استفاده از رگولاتورهای مخصوص 1.7 ولت : در این حالت شما باید رگولاتورهای مخصوص 1.7 ولت رو پیدا کنید که خروجی اون ها دقیقا 1.7 ولت باشه. نمونه ای از این رگولاتور ها MSK5116-1.7 هست که البته من در فروشگاه های ایرانی اون رو ندیدم.
      2- راه دوم استفاده از رگولاتورهای ولتاژ متغیر هست که با استفاده از مدارات جانبی میتونید ولتاژ خروجی خودتون رو تنظیم کنید. نمونه ای از این رگولاتور ها LM2596 و LM3317 می باشد.

      مثلا برای رگولاتور LM317 به شکل زیر دقت کنید :

      همانطور که در شکل بالا میبینید با استفاده از دو مقاومت ، به سادگی میتوانید ولتاژ خروجی را در هر سطحی که دوست داشتید کنترل کنید. مثلا اگر ولتاژ 1.7 ولت را بخواهیم ، میتوانیم مقاومت های R1=330 اهم و R2 = 120 اهم را قرار دهیم.
      برای دیدن لیست کاملی از ولتاژ ها و همچنین مقاومت های مربوطه میتوانید به این لینک مراجعه کنید.
      موفق باشید.

  • سلام یه مبدل برق دارم که از رگلاتور7509 داره که سوخته الان هم گیر نمیاد اگه از رگلاتور 7809 استفاده کنم آسیبی به مدار نمیرسه و فرقش چیه به 7809

    • با سلام خدمت شما. 7509 اصلا یک رگولاتور نیست و تنها یک ماسفت است .لطفا یک عکس از این ماسفت در کامنت بعدی ارسال کنید. البته میتوان ماسفت های جایگزین به جای آن استفاده کرد که برای این کار باید پارامترهای مشابه ( مثلا حداکثر جریان درین یا حداکثر ولتاژ درین سورس و …) با این ماسفت را یافت. لطفا نام کامل این ماسفت را بفرمایید تا راهنمایی های لازم انجام شود. ضمن این که توجه داشته باشید که ممکن است ، آنچه باعث سوختن این ماسفت شود بخش دیگری از مدار شما باشد که مشکلاتی دارد و حتی با جایگزین کردن این ماسفت ، باز هم به ماسفت جایگزین آسیب برسد.
      موفق باشید.

  • سلام خدمت شما

    من یه لایت بار آفرودی ساختم برای اتومبیل. با مشخصات زیر

    1متر طول

    36عدد پاور الیدی آفتابی 1وات

    هر 4الیدی روی مدار پی.سی.بی سری شده

    این 9دسته الیدی با هم موازی شده

    سوال:

    با توجه به ولتاژ متغیر سیستم برق اتومبیل که تا 15ولت هم بالا میره چجوری میتونم ولتاژ ورودی به پروژکتور لایت بار رو روی 12ولت ثابت نگه دارم؟

    • با سلام. لطفا تصویری از آنچه ساخته اید را در اینجا آپلود بفرمایید. ضمنا حداقل و حداکثر ولتاژ سیستم برق اتومبیل شما به طور دقیق چقدر می باشد؟

دیدگاهتان را بنویسید