معرفی رگولاتورها و کاربرد آنها و بررسی رگولاتور 7805
مقدمه
در این جلسه قصد داریم به معرفی قطعه پرکاربرد رگولاتور بپردازیم و با این رو به صورت کامل آشنا شویم و کاربردهایش رو با یکدگیر بشناسیم.
در صورتی که دوست دارید دیگر جلسات دوره مفهومی و پایه ای الکترونیک ، را مطالعه کنید میتوانید از این لینک استفاده کنید:
رگولاتور چیست و چه کاربردی دارد؟
کلمه رگولاتور(regulator) برگرفته از فعل regulate به معنای تنظیم کردن هست.و خود واژه رگولاتور یعنی تنظیم کننده.
اول از همه بگم هر جا در متن میگیم رگولاتور منظورمون رگولاتور ولتاژه(چون رگولاتور یه مفهوم کلی هست)حالا اینجا برای ما رگولاتور ولتاژ رو تنظیم میکنه.برای ما خیلی مهمه که در خروجیمون یه ولتاژ ثابت داشته باشیم که نوسانی نداشته باشه تا به المان های مدارمون آسیبی نرسه. یعنی شما به رگولاتور یه ولتاژ ورودی میدید و رگولاتور هم به شما یه ولتاژ خروجی ثابت و پایدار میده.
مزایای رگولاتورها
رگولاتور ها دو تا مزیت خیلی مهم دارند:
مزیت اول : مزیت اول خروجی ثابت و پایدار است. ما با رگولاتورها یک خروجی پایدار داریم. این موضوع بسیا ساده و البته بسیار مهم است. گاهی اوقات آیسی ها و سنسورهایی وجود دارد که با 0.5 ولتاژ اختلاف نیز ممکن است بسوزند. به همین علت حضور یک رگولاتور بسیار حیاتی است. مزیت دوم: برای یک مدار که بخش هایی مختلف با ولتاژهایی مختلف نیاز دارد ، نیازی به استفاده از باتری های مختلف نیست. اگر یک مدار داریم که میکروکنترل با 5 و سنسور با 3.3 و موتور با 12 کار میکند ، کافی است برای هر کدام از این موارد یک رگولاتور قرار دهیم و نیازی نیست هر کدام منبع تغذیه ای جداگانه داشته باشند.
دسته بندی انواع رگولاتورها
رگولاتورها به دو دسته زیر تقسیم می شوند:
1- رگولاتور با خروجی ثابت : که خروجی آنها همواره مقداری ثابت می باشد.
2-رگولاتور با خروجی متغیر : میتوانند با توجه به مدار جانبی خروجی متفاوتی داشته باشند. مثلا مقاومت 10 کیلو و خازن 100 نانو یک خروجی دارد و مقاومت 2.2 کیلو و خازن 10 پیکو یک خروجی دیگر دارد.
در ادامه سعی میکنیم رگولاتورهای سری 78 را که سری مهمی هستند ، مورد بررسی قرار می دهیم.
برای آشنایی بییشتر روی جدول زیر رگولاتورهای سری مثبت(از سری 78) رو به همراه ولتاژ خروجی و مینییمم ولتاژ ورودی روی یه جدول آوردیم:
دو نکته مهم در مورد رگولاتورها وجود دارد که خالی از لطف نیست آنها را در آنجا بررسی کنیم :
ولتاژ خروجی رگولاتورهای این سری(سری 78) از روی دو رقتم آخر معلوم میشه یعنی به عنوان مثال رگولاتور 7824 ولتاژ خروجی اش 24 ولته یا 7812 ولتاژ خروجیش 12 ولته.یعنی به طور کلی رگولاتور 78XX ولتاژ خروجیش هست XX
سری 78 سری هست که ولتاژ خروجیش مثبت و ثابته و در مقابل اون سری 79 سری هست که ولتاژ خروجیش منفی هست و ثابت.یعنی مثلا ولتاژ خروجی رگولاتور 7905 میشه منفی 5 ولت.یعنی به طور کلی خروجی 79XX میشه منفی XX
معرفی رگولاتور 7805
ولتاژ خروجی این رگولاتور مثبت 5 ولت هستحالا این که چرا اینقدر مشهوره داستانش فرق داره. علت شهرت این رگولاتور این است که اکثر مداراتی که ما باهاشون کار میکنیم با 5 ولت ثابت کار میکنند. قطعاتی مثل میکروکنترلرها و سنسورها و … از این نمونه هستند.
این رگولاتور 3 تا پایه داره. که پایه هاش به صورت زیره :
پایه اول ورودی هست پایه دوم باید به زمین وصل شود. و پایه سوم نیز هم که ولتاژ خروجی است. نکته ای که اینجا وجود دارد اینه که حداکثر جریان خروجی این رگولاتور 0.5 آمپر است و اگه شما بیشتر از آن جریان بکشید ممکن است رگولاتور بسوزد. اما اگر بخواهیم جریان بیشتری بکشیم باید چکار کنیم ؟
چند راه وجود دارد:
اول این که میتوانید به جای این رگولاتور از رگولاتورهای دیگر استفاده کنید که جریان خروجی بیشتری به شما میدهند. مثل LM2576 (البته این رگولاتور یک رگولاتور جریان متغیر است.)
دوم این که از رگولاتور قابلمه ای همان سری استفاده کنید..رگولاتور قابلمه ای یک رگولاتور هست که در شکل زیر آورده شده است و جریان خروجی آن 3 آمپر است.
تنها نکته ای که درمورد این رگولاتور وجود داره اینه که بدنه آن باید به زمین وصل شود که میتونید از همان دو تا سوراخی که برای پیچ کردن استفاده میشود ، استفاده کنید و با پیچ آن رو به زمین وصل کنید.
دوست عزیز به پایان این جلسه رسیدیم. اگر مایل هستید، با الکترونیک و قطعات الکترونیک با زبان ساده اما دقیق و یک بار برای همیشه آشنا شوید، میتوانید از لینک زیر استفاده کنید:
دوره آموزشی الکترونیک به زبان ساده
مثل همیشه میتوانید ما را در تلگرام و یا اینستاگرام دنبال کنید.
مطالب زیر را حتما بخوانید
-
آموزش های کامل موتور سروو{جلسه بیست و چهارم}
2.04k بازدید
-
مدارهای سری و موازی به صورت عملی و آشنایی با ثابت زمانی (بخش دوم)
5.11k بازدید
-
آشنايی با انواع باتری ها
11.26k بازدید
-
رله چیست؟ آموزش کامل رله و ساختار آن و بررسی نحوه عملکرد آن
17.1k بازدید
-
ولتاژ، جریان، مقاومت – یک بار برای همیشه
20.08k بازدید
134 دیدگاه
به گفتگوی ما بپیوندید و دیدگاه خود را با ما در میان بگذارید.
سلام…چجوری میتونم رگولاتور رو از ماسفت یا حالا از قطعاتی که همین پکیج دارن رو تشخیص بدیم فقط باید اسم هاشون رو یادبگیریم یا از روی شکل ظاهریشونم میشه؟؟؟؟
شما کتابی که شناخت قطعات باشه رو اگر موجود هست میشه معرفی کنید؟؟؟؟؟؟؟؟
با سلام خدمت شما. چند نکته در مورد تفاوت های رگولاتور ها با ماسفت ها وجود داره:
1- معمولا رگولاتورها در دو گوشه آن دارای دو بریدگی هستند در حالی که ترانزیستورها این دو بریدگی را ندارند و به صورت مستطیلی هستند. البته این موضوع خیلی دقیق نیست و هستند رگولاتورهای که گوشه آنها مستطیلی است ولی اگر در یک قطعه گوشه ها دارای بریدگی بودند به احتمال فراوان آن قطعه رگولاتور است. ( مشابه عکس اول در همین متن)
2- رگولاتورهایی که ما با آن سر و کار داریم دارای تنوع زیادی نیستند و بهتر است نام آنها را حفظ باشیم. سری های پرکاربرد مثل 78xx ( به عنوان مثال 7805 و 7809 , 7812 و …) و همچنین رگولاتور LF33 و AMS1117 بیشترین کاربرد را دارند که اگر نام آنها را حفظ باشیم به راحتی میتوانیم آنها را از ماسفت ها تشخیص دهیم.
3- در صورتی که با دو روش بالا نتوانستید رگولاتور را از ماسفت تشخیص دهید میتوانید نام آن را در اینترنت سرچ کرده و به راحتی رگولاتور یا ماسفت بودن آن را تشخیص دهید.
در مورد شناخت قطعات منظورتون یک لیست از نام تمامی قطعات الکترونیکی هست یا معرفی قطعاتی مثل خازن و مقاومت و …؟
موفق باشید.
ممنون از جواب کاملتون…منظورم از شناخت قطعات همون معرفی قطعات هست اسم و کاربرد و از اینجور چیزا…
در مورد کتاب پیشنهاد خود بنده استفاده از کتاب Getting started in electronic نوشته استاد بی همتای الکترونیک آقای فارست ام میمز هست. لینک انگلیسی کتاب از این صفحه قابل دسترس هست. البته این کتاب به فارسی هم ترجمه شده و انتشارات سیمرغ دانش نسخه فارسی اون رو چاپ کرده. اگه خود کتاب رو ببینید واقعا آدم از دیدنش لذت میبره. مطالب بسیار ساده و زیبا بیان شده اند و آدم رو به الکترونیک علاقه مند می کنند. از این لینک میتوانید این کتاب رو به صورت اینترنتی خرید کنید.
موفق باشید.
متشکرم…کتاب دایره المعارف قطعات الکترونیکی هم کارآمد هست به همین اندازه؟
خواهش میکنم.
در مورد دایره المعارف که دو نوع کتاب وجود داره. یکیش نسخه اسکن شده هست و سیاه سفیده ( 6 جلدی هست) و یه کتاب دیگه که رنگی هست و سه جلد هست. من هر دو کتاب رو بررسی کردم.
کتاب اسکن شده رو خیلی نپسندیدم و به نظرم برای شروع کار نمیتونه گزینه مناسبی باشه ولی کتاب رنگی که سه جلدی بود به نظرم خیلی کامل و جامع و مفید اومد. ولی یکی دو نکته به نظرم میرسه که شاید برای شما مفید باشه:
1- هر وقت میخوایم یه بحث رو جدید یاد بگیریم خیلی باید حواسمون به اولین منبعی که انتخاب میکنیم باشه. ببینید کتاب فارست میمز که ترجمه فارسی اون هم هست به نظرم خیلی جداب تر از هر دو کتاب دایره المعارف رباتیک که در بالا عرض کردم هست. هر چند به اون حجم و کاملی نیست. ولی این کتاب نقش خیلی زیادی در علاقه شما خواهد داشت و در واقع تعیین خواهد کرد آیا شما الکترونیک رو در این مسیر ادامه میدید یا نه که اگه این کتاب به نظرم درست خونده بشه آدم به الکترونیک علاقه مند بشه ( اون هم به خاطر خود فارست میمز که مطالب رو اونقدر زیبا توضیح میده) ولی کتاب های دیگه مثل دایره المعارف رباتیک و حتی اکثر کتاب های دانشگاهی ما این جذابیت رو ندارن و به همین خاطر هست که کسانی که وارد مهندسی برق میشن اکثرا عاشق این رشته نیستن و فقط چون همین رشته رو انتخاب کردن ادامه میدن. در حالی که اگه مراجعی که معرفی میشد یه خورده جذاب تر و عملی تر بود اوضاع شاید فرق می کرد.
2- نکته دوم این که ما باید ببینیم به چقدر دیتا نیاز دارم. خوب کتابی مثل دایره المعارف قطعات همون طور که از اسمش هم پیداست باید جامع و کامل باشه به همین خاطر خیلی داخلش اطلاعات هست که حتی شاید ما اگه توی دنیای الکترونیک حرفه ای هم بشیم بهش نیاز پیدا نکنیم و فقط یه سری اطلاعات رو برای یه مدت کم به ذهنمون بسپاریم و بعدا هم چون هیچ استفاده ای ازش نمیکنیم به صورت کامل فراموش میکنیم. در حالی که در کتابی مثل کتاب فارست میمز شاید خیلی از قطعات در حد 1 صفحه توضیح داده شده اند و فارست میمز خیلی زیبا و جذاب کار قطعه رو گفته و یه شکل هم براش کشیده و نهایتا هم چند خط براش توضیح داده که به نظرم همین توضیح برای شروع کار کافیه.
ولی اگه یک روز شما کارتون پیشرفته شده میتونید به کتاب دایره المعارف قطعات مراجعه کنید و هر چقدر هم دوست داشتید در مورد اون قطعه بخونید. اون موقع این خوندن شما هم مفیدتر و کاربردی تر هست و هم احتمالا میزان فراموشی شما در مورد اون مطلب خیلی کمتر خواهد بود.
موفق باشید.
سلام.ببخشید من خیلی مبتدیم.سوالم اینه که اگه ما خروجی رگلاتور خودمونو برای یه ال ای دی بخوایم سر منفی ال ای دی رو باید به منفی رگلاتور وصل کنیم
با سلام خدمت شما جناب آقای امیری.
اکثر LED ها ولتاژهاشون پایین هست و اگه مستقیم خروجیشون رو از رگولاتور بگیریم باعث سوختنشون میشن. مثلا یه LED قرمز رو اگه وصل کنید به یه 7805 قطعا اون LED میسوزه چون ولتاژ مربوط به روشن شدن LED قرمز از خروجی رگولاتور که 5 ولت هست کمتره. برای دیدن حدود ولتاژهای مربوط به LED به این لینک مراجعه فرمایید.
حالا فرض کنید که شما ولتاژ مربوط به LED مورد نظر خود را با ولتاژ خروجی رگولاتور تطبیق داده اید. در این حالت باید سر مثبت LED را به خروجی رگولاتور و سر منفی LED را به زمین رگولاتور ( در 7805 پایه وسط) وصل کنید تا LED شما روشن شود.
برای درک بهتر LED ها من پیشنهاد میکنم این دو لینک را بخوانید:
1- LED و مقاومت مربوط به آن
2-معرفی انواع دیودها
در ضمن هیچ وقت نگران مبتدی بودن سوال خود نباشید. اینجا محلی برای یادگرفتن هست. حالا چه شما مبتدی باشید و چه متوسط و چه حرفه ای. سوال، سوال است. آن را بپرسید.
موفق باشید.
در رگولاتور نقش پایه منفی چیست ؟
با سلام. لطفا سوالتون رو همراه با نام رگولاتور معرفی کنید تا به صورت کامل به شما پاسخ داده بشه.
موفق باشید.
با سلام و خسته نباشید از توضیحات خوبتون جناب قاسمی یه سوال داشتم و درمورد پایهای رگولاتورها بطور مثال ما یک ورودی ۱۲ولت داریم که میخوایم یک رگولاتور ۷۸۰۵در مسیر قرار بدیم که خروجی ثابت مثبت ۵بگیریم پایه وسط در واقع باید به منفی ورودی ۱۲وصل بشه ممنون میشم راهنمایی کنید
با سلام خدمت شما دوست گرامی.
پایه وسط همیشه باید به زمین وصل بشه. به عنوان مثال شما یه باتری 12 ولت دارید و میخواید اون رو به رگولاتور وصل کنید. سر منفی باتری رو به پایه وسط وصل میکنید. سر مثبت که 12 ولت ما هست رو به ورودی وصل میکنید و خروجی 5 ولت خودتون رو هم از پایه آخری میگیرید.
اگه نیاز به توضیح بیشتری هست بفرمایید در خدمتتون هستم.